آب‌مروارید (Cataract) به کدورت و تیرگی عدسی طبیعی چشم گفته می‌شود. عدسی چشم که در پشت مردمک قرار دارد، وظیفه متمرکز کردن نور بر روی شبکیه را بر عهده دارد تا تصاویر واضحی شکل گیرد. زمانی که این عدسی شفافیت خود را از دست می‌دهد، نور به درستی عبور نکرده و فرد دچار تاری دید می‌شود. این بیماری اغلب به دلیل افزایش سن رخ می‌دهد، اما می‌تواند دلایل دیگری نیز داشته باشد.

بر اساس گزارش‌های معتبر علمی، آب‌مروارید همچنان اصلی‌ترین عامل نابینایی در کشورهای با درآمد کم و متوسط است. با این حال، با پیشرفت تکنولوژی‌های جراحی، این بیماری به یکی از قابل‌درمان‌ترین دلایل نابینایی تبدیل شده است.

علائم آب‌مروارید معمولاً به صورت تدریجی و با پیشرفت بیماری ظاهر می‌شوند. تشخیص به موقع این علائم می‌تواند در شروع درمان موثر باشد.

• تاری و کدورت دید: فرد احساس می‌کند که از پشت یک شیشه کثیف به دنیا نگاه می‌کند.
• حساسیت به نور و تابش خیره‌کننده: نور چراغ‌ها در شب و نور خورشید در روز آزاردهنده می‌شود.
• کاهش دید در شب: رانندگی در شب به دلیل کاهش وضوح دید و افزایش تابش خیره‌کننده چراغ‌ها دشوار می‌گردد.
• دید دوگانه یا "هاله بینی": ممکن است در یک چشم، فرد تصویر را دوتایی ببیند یا هاله‌هایی را اطراف منابع نور مشاهده کند.
• تغییر رنگ در دید: رنگ‌ها کدرتر و کمتر واضح به نظر می‌رسند، به خصوص رنگ‌های آبی و بنفش.

تنها راه درمان قطعی آب‌مروارید، جراحی است. این عمل شامل جایگزین کردن عدسی کدر شده با یک لنز مصنوعی شفاف (IOL) است. رایج‌ترین روش جراحی، فیکوامولسیفیکاسیون (phacoemulsification) است که یک روش سرپایی و با ریکاوری سریع است.

انواع لنزهای درون‌چشمی (IOL)

• لنزهای تک‌کانونی: دید واضحی در یک فاصله (معمولاً دور) فراهم می‌کنند و برای دید نزدیک نیاز به عینک دارند.
• لنزهای چندکانونی: می‌توانند دید واضحی را در چندین فاصله (دور، میانی و نزدیک) فراهم کنند و وابستگی به عینک را کاهش می‌دهند.
• لنزهای تروئیک: برای اصلاح آستیگماتیسم (ضعف بینایی ناشی از انحنای نامنظم قرنیه) استفاده می‌شوند.

جراحی با توجه به وضعیت و نیازهای هر بیمار، توسط چشم‌پزشک تعیین می‌شود.